BISIGODOEN GARAIA
- Baskoien eta errege bisigodoen arteko etengabeko borrokak egon ziren
- Hala ere bisigodoak ez zuten baskoiak inbaditu
KRISTAUEN KONKISTA
- Kristautzearen lehen seinaleak gaur egungo Euskadiko hegoaldean agertu ziren 4. mendearen amaieran eta 5. mendearen hasieran
- Bizkaian etaGipuzkoan prozesua geroago gertatu zen
ONDARE ARTISTIKOA
- Eraikin erromanikoak
- Estibalizko Andre Mari santutegia: Araban
- San Pelaio ermita: Bizkaian
- San Pedro ermita: Bizkaian
- Eraikin gotikoak
- San Anton: Bilbon
- Begoñako Andra Mari: Bilbon
- Santiagoko katedrala: Santiagon
GIZARTEA
- Pribilegiodunak: ez dute zergarik ordaintzen
- Nobleak: gazteluetan bizi ziren
- Kleroak: monasterioeta edo elizetan bizi ziren
- Pribilegiorik gabeak
- Nekazariak: herrizketan bizi ziren eta lantzen zituzten lurrak normalean noble batena zen
- Artisauak: hirietan bizi ziren
- Merkatariak: hirietan bizi ziren
HIRIAK
- Harresiz inguratuta zeuden
- Auzotan banaten ziren
- Plaza haundi bat zuten
- Katedral ederak eraiki zituzten
- Artisauak eta merkatariak
- Gremioak: lanbide bera zuten pertsonen multzoak
- Hirietan merkataritza-feriak egiten zituzten eta han Europa osoko productuak saltzen zituzten
- Hiri nagusietan unibertsitateak eraiki zituzten
ARTE ERROMANIKOA ETA ARTE GOTIKOA
- Estilo erromanikoa
- garaiera txikia
- harrizko horma lodiak
- lehio gutxi
- Estilo gotikoa
- horma meheak
- arku zorrotzak
- ate eta lehio handiak
- beiratez apainduta
GIZARTEA
- Konkistatzaile musulmanak: gobernuko karguak zituzten eta lur onenen jabeak ziren
- Muladiak: erligio musulmana bereganatutako kristauak ziren
- Mozarabiarrak: beren erligioari eutsi zioten kristauak ziren
- Juduak: gainerako biztanleengandik banandutako aozoetan bizi ziren
HIRIAK
- Hiri inportanteenak:Kordoba eta Sevilla
- Hiriak hesitutak eta kale eztuak zituzten
- Hirietako zati inportanteena medina zen
- Eraikin erligiosoak meskita deitzen ziren
- Hirietan artisauak eta merkatariak zuden
- Artisauak zeta, metala, larrua eta zeramika lantzen zuten
- Produktu musulmanak oso famatuak ziren
- Hiriak soroz inguratuta zeuden eta nekazaritzan labore ureztatuan lantzen zuten
ERAIKUNTZAK
- Erainkuntzak iraunkortasun gitxikoak egiten zuten
- Igeltsuarekin eta adreiluarekin egiten zuten
- Apaingarri asko jartzen zituzten aberastasun gehiago emateko
- Zutebe asko jartzen zituzten eta zutabeen goialdean hainbat eratako arkuak jartzen zituzten
- Ia eraikin guztietan ura zegoen: iturriak, urmaelak, ur-jauziak...
KULTURA
- 10. mendetik aurrera Al Andalus kulturagune handia bilakatu zen
- Musulmanen hitzetatik, gastronimiatik eta kulturatik astarna asko ditugu eta gainera oraingo eraikinetan antza asko dute
KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO ERRESUMA IZATERA - 11. mendetikaurrera kristauek hainbatlurralde konkistatu zituzten.
- 1031. urtean Al Andalus taifak izeneko zenbait erresuma txikitan banatu zen.
- Taifak elkarren etsaiak ziren .
- Kristauen aitzinatzea gerateko, beste talde batzuk etorri ziren eta taifakbateratu egin zituzten. lahenik almorabideak eta gero almohadeak.
- 121an, Navas de Tolosako Gudua izan zen eta lehenik Fernando3.ak eta gero Alfontso 10.ak tropa musulmanak garaitu zituzten.
KRISTAU ERRESUMAK SENDOTZEA- 1137an, Kataluinako Konderriak eta Aragoiko Erresuma btu egin ziren.(Petronila + erramun berenger 4.ak = Aragoiko Koroa)
- Urte batzuk geroago Portugalgo Erresuma leongo erresumarekiko independentzia lortu zuen.
- Gaztela eta Leon berriz 1230. urtean Fernando 3.ak errege zela betiko batu ziren.
- Nafarroako Erresumak ere hainbat lurralde galdu zituen.
GAZTELAKO ETA ARAGOIKO KOROAK - Jakue 1.ak Aragoiko koroak, balear uharteak eta valentziako taifak bereganatu zituen.
- Lurralde bakoitzak bere erakunde politikoak zituen.
- Gaztelako koroak konkistatu zizikien musulmanei
- Fernando 3.ak Extremadura eta ia Andaluzia osoa erantzi zizkion koroari
- Handik gutxira kanariar uharteak konkistatzeari ekin zion
- 1479. urtean Gaztelako Elisabet 1.ak eta Aragoiko Fernando 2.ak
- ezkondu ziren eta errege-erregina katolikoak bilakatu zituzten
GRANADAKO ERRESUMAREN KONKISTA- 15.mendearen amaierean lurralde musulman bakarra zirauen: Granadako Nasri Erresuma.
- Errege-erregina katolikoek 1492 konkistatu zuten Granadako Nasri Erresuma
ERRESUMA BISIGODOA
- 400. urtean Iberiar penintsulara etorri ziren.
- Erromatar inperioa garaitu zuen germaniar herri bat ziren.
- Toledo hiriburu bihurtu zuten
- Errege bisigodo nabarmenduenetako batzuk Leovigildo, Rekaredo eta Rezesvinto izan ziren.
- Latinez hitz egiten zuten eta katolikoak ziren.
MUSULMANEN KONKISTA
- 711.urtean armada musulmana erresuma bisigodoa garaitu zuen.
- Iberiar penintsula osoa eta balear uharteak inbaditu zuten.
- Musulmanek Al Andalus jarri zioten izena.
- Kordoban jarri zuten hiriburu giza.
- Hasieran, Al Andalus emirerria zen.
- Gero, Abd Ar Rahman 1.ak emir independentea bihurtu zuen.
- 929. urtean, Abd Ar Rahman 3.ak kaliferria hasi zuen eta kordobako kaliferria deitu zion.
- Kordoba hiri jendeztatuena zen eta filosofo, mediku, poeta, musikari eta astronomo bikainak zeuden.
KRISTAU-ERRESUMEN SORRERA- 722.urtean, Kantaurialdeko kristauek Pelaio buruzagi hartuta Asturiasko erresuma sortu zuten
- 910.urtean leongo erresuma independentzia lortu zuen eta horrela Gaztelako erresuma sortu zen
- Pirinio aldean hainbat erresuma sortu ziren: Nafarroako Erresuma, Kataluinako Konderria eta Aragoiko Erresuma
